10 milyon ev əhaliyə pulsuz verilir

Azərbaycanlılar da ala bilər -SƏBƏBLƏR

2018-ci ildən bəri Yaponiya hökuməti 10 milyondan çox fərdi evi hərraca çıxarıb.

Mitsuhiro Tokuda Kitakyushu'da ənənəvi evin həyətində - indi kafeyə çevrilib. Foto: Neyt Berq

Bir hissə çox aşağı qiymətə təklif edilir. Digər hissəsi pulsuz satılır, yerdə qalan evləri isə bələdiyyələr ödəməklə alıcılara vermək istəyir. Məsələnin ən əhəmiyyətlisi isə odur ki, hətta əcnəbilər də pulsuz mənzil ala bilərlər!

Yastı cənnət… Yaponiyanın Kanaqava şəhərində bir güllə qatarı şəhərətrafı qəsəbədən keçir. Fotoşəkil: Hideo Kurihara/Alamy

Artıq bu il 10 milyondan çox ev tenderə çıxacaq. 2033-cü ilə qədər bazanın yenidən ikiqat artacağı güman edilir. Təklif həddindən artıq heyrətamizdir. Burada həm sadə yapon tipli kənd daxmalarını, həm də mənzərəli yerlərdə yerləşən daşınmaz əmlakları görə bilərsiniz.

Yaponiyanın Midorigaoka şəhərində Daiwa House tərəfindən tikilmiş tipik prefabrik ev. Foto: Neyt Berq

Nağıl kimi səslənir, deyilmi? Mənzillərin əhəmiyyətli bir hissəsi böyük şəhərlərin yaxınlığında yerləşir. Mənzilərin yerləşdiyi rayonlarda bütün lazımi infrastrukturlar var.

Yaponiyanın Tokionun şimalında yerləşən sərgi salonunda mənzil istehsalçısı Sekisui House tərəfindən tikilmiş təmirdən əvvəl və sonrakı evin döşəmə planlarını nümayiş etdirən modellər. Foto: Neyt Berq

Evlərdə yaşayış mümkündür. Bütün lazımi mühəndis kommunikasiyaları burada birləşdirilib. Pulsuz ev almaq istəyənlər Daşınmaz Əmlak Agentliyinə kiçik bir komissiya ödəməlidir. Ödəniləcək yeganə vəsait əmlak vergisi olacaq. Bələdiyyə orqanları təmir üçün subsidiya da verirlər.

Midorigaoka'nın köhnə hissəsində 1960-cı illərdə boş qalan prefabrik binalardan biri. Foto: Neyt Berq

Bircə şərt var ki, gərək aldığınız evdə ən azı 25-30 il yaşayasınız.

Bu isə o deməkdir ki, alıcı yeni evdə yaşamalı və onu yaxşı vəziyyətdə saxlamalıdır. Bütün şəhəri alıb ziyarətçilərə icarəyə vermək mümkün olmayacaq..

Bununla belə, bir çox ölkələrin sakinləri üçün bu seçim cənnət kimi görünəcək: inkişaf etmiş bir ölkədə pulsuz bir ev nağıl kimi görünsə də, bu, bir reallıqdır.

Maraqlıdır, bəs yaponların, ümumiyyətlə, belə bir problemi niyə var idi? Yaponiyanın balansında 10 milyondan çox boş ev haradadır?

Hökumətdəki mənbələr bildirir ki, bu, əhalinin sürətlə qocalması ilə bağlıdır. 125 milyon yapondan 36,4 milyonu 65 yaşdan yuxarıdır! Yaşlılar ölür və ya qocalar evlərinə köçürlər. Yeni nəsillərin ya mənzilə ehtiyacı yoxdur, ya da belə nəsillər ümumiyyətlə yoxdur. Son 30 ildə Yaponiyada doğum nisbətində fəlakətli azalma müşahidə olunur. Əhalinin sayını saxlamaq üçün doğum səviyyəsi 2-dən yuxarı olmalıdır. Ölkədə doğum səviyyəsi 1,25-dir. Yaponlar ildə təxminən 145.000 insan itirirlər!

Hakimiyyət üçün boşaldılmış evlər böyük problemdir. Tərk edilmiş evlərin yerləşdiyi ərazi avtomatik olaraq dəyərini itirir. Nəhayət, boş evlər nə qədər çox olarsa, yerli hökumət bir o qədər az vergi gəliri alır.

Binanı sökmək isə hökumətə baha başa gəlir. Belə ki, şəxsi evlərin sökülməsi təxminən 20.000 dollardır. Belə hallarda yeganə seçim bina üçün yeni bir sahib tapmaqdır.

Yapon evlərinin “sürprizləri”
Təsəvvür edin, yapon mənzillərinin istifadə müddəti var. Bu müddət orta hesabla 50 ildir. Müddəti bitdikdə ev yenidən qurulmalı və ya sökülməlidir. Yerli hakimiyyət isə buna ciddi nəzarət edir. Ona görə də Yaponiyada daşınmaz əmlak zamanla dəyərini artırmır. Əksinə, getdikcə ucuzlaşır. Buna görə yaponlar nadir hallarda evlərində təmir işləri aparırlar.

Bu şərtlər altında ikinci dərəcəli evlər bu baxımdan daha az cəlbedici görünür. Yaponlar pulsuz evlər belə almırlar.

Budur, belə heyrətamiz paradoks: nəhəng əhali sıxlığı olan ölkədə insanlar orta keyfiyyətli evlərdə yaşamaq istəmir, şəhərlərə və göydələnlərə meyl edirlər.

Sevinc Paşayeva,

KONKRET.az

------------------------------------------------------

Mərdəkanda bağ evinə 3D tur gəzinti 360 panorama foto